Wentylacja grawitacyjna to jeden z najpopularniejszych sposobów wymiany powietrza w budynkach. Wykorzystuje naturalne różnice temperatur i ciśnień, nie potrzebuje prądu i rzadko ulega awariom. Sprawdź, jak możesz zadbać o świeże powietrze w swoim domu bez dodatkowych kosztów.
Czym jest wentylacja grawitacyjna i gdzie ją stosować?
Co to jest wentylacja grawitacyjna? To rozwiązanie, które zapewnia wymianę powietrza dzięki różnicy ciśnień. Cieplejsze powietrze wewnątrz budynku unosi się ku górze i wypływa przez przewody kominowe, a na jego miejsce napływa chłodniejsze z zewnątrz. Cały proces zachodzi bez udziału urządzeń elektrycznych.
Ten typ wentylacji najczęściej można spotkać w starszych budynkach. Sprawdza się również w domach jednorodzinnych i budynkach gospodarczych. Według norm można ją zastosować w budynkach do 9 kondygnacji włącznie. Wentylacja grawitacyjna różni się od mechanicznej, która używa wentylatorów do wymuszenia ruchu powietrza. Ta druga faktycznie daje większą kontrolę nad przepływem, ale potrzebuje zasilania i może ulec awarii. Za to naturalna wentylacja działa „sama z siebie” i bez dodatkowych kosztów.
Jak działa wentylacja grawitacyjna?
Gdy ogrzewasz dom, powietrze wewnątrz staje się cieplejsze niż na zewnątrz. Gdy rośnie jego temperatura, waży mniej, więc unosi się ku górze i wypływa przez przewody kominowe. Na jego miejsce przez szczeliny lub nawiewniki wpływa chłodniejsze powietrze.
Pamiętaj, że wentylacja grawitacyjna działa skutecznie tylko przy różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz o co najmniej 10–12°C. Właśnie w takich warunkach powstaje odpowiedni ciąg powietrza.
Główną rolę w tym procesie odgrywają pionowe kanały wentylacyjne. Ich wysokość wpływa bezpośrednio na siłę ciągu – im wyższy komin, tym lepszy efekt. Z tego powodu, projektując układ wentylacji, zadbaj o to, by kanały miały odpowiednie wymiary.
Plusy i minusy wentylacji grawitacyjnej
Wentylacja grawitacyjna przynosi szereg korzyści. Dzięki niej między innymi:
- oszczędzasz na kosztach instalacji dzięki prostej budowie;
- nie płacisz za prąd do wentylatorów;
- Twoja wentylacja działa nawet podczas awarii prądu;
- nie ponosisz praktycznie żadnych kosztów eksploatacyjnych;
- zmniejszasz swój ślad węglowy, bo nie zużywasz energii;
- możesz bezpiecznie stosować ją w miejscach zagrożonych wybuchem;
- nie słyszysz szumu wentylatorów.
Niestety to rozwiązanie ma też ograniczenia. Największą wadą jest zależność od warunków atmosferycznych. W lecie, gdy różnica temperatur maleje, wentylacja działa słabiej. W odróżnieniu od systemów mechanicznych nie masz też kontroli nad wymianą powietrza – nie przyspieszysz jej podczas gotowania ani nie ograniczysz w mroźne dni.
Zimą pojawia się też inny problem, czyli straty ciepła. Gorące powietrze ucieka przez kominy i zabiera ze sobą energię, którą wcześniej system dostarczył do ogrzania domu. To przekłada się na wyższe rachunki za ogrzewanie, szczególnie w starszych, słabo ocieplonych budynkach.
Z jakich elementów składa się wentylacja grawitacyjna?
Najważniejszym elementem układu wentylacji grawitacyjnej są kominy, które odprowadzają zużyte powietrze na zewnątrz. Zazwyczaj są zbudowane z cegły lub prefabrykatów betonowych.
Na szczycie przewodu znajduje się nasada kominowa, która chroni go przed deszczem i wspomaga ciąg. Wewnątrz pomieszczeń umieszcza się także kratki wentylacyjne pozwalające powietrzu przepływać do kanałów. Najlepiej zamontować je w kuchniach i łazienkach, gdzie zbiera się najwięcej zanieczyszczeń.
Nie zapomnij też o nawiewnikach w oknach lub ścianach zewnętrznych, które zapewniają dopływ świeżego powietrza. W niektórych przypadkach możesz zastosować nasady hybrydowe, poprawiające naturalny ciąg w bezwietrzne dni.
Projektując wentylację, pamiętaj o minimalnej powierzchni przekroju kanału (0,016 m²) i najmniejszym wymiarze przewodu prostokątnego (10 cm). Kanały wentylacyjne nie mogą być krótsze niż 3 metry.
Jak dbać o wentylację grawitacyjną?
Aby wentylacja grawitacyjna działała sprawnie, zadbaj o kilka ważnych kwestii.
- Nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych meblami ani innymi przedmiotami. Regularnie je czyść – kurz i brud mogą ograniczyć przepływ powietrza.
- Nie uszczelniaj nadmiernie okien i drzwi. Wentylacja grawitacyjna musi mieć drobne otwory, przez które napływa świeże powietrze. Przy nowoczesnych, hermetycznych oknach zainstaluj nawiewniki.
- Zwracaj uwagę na temperaturę w pomieszczeniach. W lecie, gdy różnica temperatur maleje, możesz wspomóc wentylację poprzez otwarcie okien.
- Regularnie wzywaj kominiarza. Zgodnie z przepisami kominy wentylacyjne powinny być poddawane przeglądowi co najmniej raz w roku.
- Jeśli masz problemy z wentylacją (na przykład wilgotne ściany czy pleśń), pomyśl o modernizacji. Możesz zainstalować nasady kominowe wspomagające ciąg lub nawiewniki z regulacją przepływu.
Wentylacja grawitacyjna to prosty i sprawdzony sposób na to, by cieszyć się świeżym powietrzem w domu. W przeciwieństwie do mechanicznych systemów nie zużywa prądu, więc nie podwyższa Twoich rachunków za energię. Pamiętaj tylko o tym, by prawidłowo ją użytkować i regularnie zlecać przeglądy fachowcom.
Artykuł sponsorowany.
